قبل از نوشتن برنامه درسی، آگاهی از خودمان و هدفی که داریم و توجه به ابعاد مختلف زندگی برای اینکه اولویتهایمان را در برنامهریزی بگنجانیم حائز اهمیت میباشد.
با این اوصاف، دو ویژگی اصلی هر برنامهریزی شخصیسازی شده بودن آن متناسب با شرایط زندگی شما، و دیگری انعطافپذیر بودن برنامه است تا اوقاتی برای تفریحهای مورد علاقه و بازسازی انرژی داشته و درنتیجه باعث جلوگیری از فرسایش یا به عبارتی دلزدگی از نقش و فعالیتی که داریم شود. از طرفی باید بدانیم در چند ماه آینده چه مقدار از مباحث درسی را به اتمام میرسانیم (تعیین ددلاین)؛ که البته شرکت در آزمونهای آزمایشی خودبهخود این مزیت را دارد.
حال میپردازیم به نمونههای اشتباه رایج برنامهریزی که شامل:
- برنامه حجمی-اولویتی: میخوام فصل استوکیومتری شیمی رو بخونم هر چقدر که طول کشید.
- برنامه زمانی-اولویتی: از ساعت 8 تا 10 فیزیک بخونم. 10 و نیم تا 12 زیست بخونم و با همین روند تا انتهای شب.
هریک به تنهایی باعث به درازا کشیدن مطالعه میشود. در برنامه حجمی-اولویتی، از آنجا که نقطه پایانی وجود ندارد ذهن ما خیلی کندتر عمل میکند. اشکالی که برنامه زمانی-اولویتی دارد نیز به این دلیل است که ممکن است روزی هزار جور اتفاق غیر قابل پیشبینی بیفتد؛ پس بهتر است احتمالات را در نظر بگیریم. چون اگر به هر دلیلی سر ساعت تعیین شده برای مطالعه حاضر نشویم احساس عقب ماندگی ناشی از آن باعث میشود خودمان را سرزنش کنیم که ای وای، جا موندم! امروزم خراب شد!!
فرمول کلی برنامهریزی اصولی یا حجمی-زمانی ترکیبی از این دو یعنی، تقسیم حجم کار (Work) است بر زمانی (Time) که داریم. میخوامn مقدار شیمی رو در n مدت زمان تموم کنم.
چند نکته برای بهبود برنامهریزی هفتگی:
- باکسهای مطالعاتی، بیشتر از 4، 5 تا نباشد.
- بازههای زمانی بین 50 تا 120 دقیقهای برای مطالعه و 10 تا 30 دقیقهای برای استراحت داشته باشید در این بین میتوانید کمی حرکات ورزشی انجام داده یا دراز بکشید و لحظاتی به چشمانتان استراحت دهید (تکنیک پومودورو).
- روز خود را با درسی شروع کنید که جزء نقاط قوت شما میباشد و سپس سراغ درسی بروید که کمی برایتان دشوار است و تراز پایینی در آن کسب میکنید. دلیل این ترتیب، این است که حال خوب و اعتمادبهنفسی که در آغاز کار میگیریم کمکمان میکند تا با قورباغه خود بهتر مواجه شویم! آخر شب هم مختص درسی میشود که انرژی کمتری را میطلبد.
- تنوع و تعادل دروس در یک روز مانع خستگی ذهنی میشود. اگر با درسی محاسباتی شروع کردهاید، درس بعدی را که مفهومیتر است برگزینید. به علاوه، در کنکور تمام درسها به یک اندازه اهمیت دارند؛ اگر شما 40 درصد از هر درسی را پاسخ بدهید، شانس قبولیتان از زمانیکه درسی را صفر و دیگری را صد بزنید بالاتر است.
- هرشب، مباحث همان روز و هر آخر هفته، مباحث کل هفته را مرور کنید. چون قبلاً مطالب را یکبار خواندهاید، وقت زیادی از شما نمیگیرد اما باعث تثبیت یادگیری میشود. (تکنیک ابینگهاوس)
- پس از اجرای کامل برنامه، به خودتان پاداش دهید. این پاداش میتواند مادی یا معنوی باشد و هرآنچه که دوست دارید.